Header Image - TEACHER LAB

Maak je cursus lentefris

by davy.mortier@howest.be

Bij de opstart van een semester komt heel wat kijken. Het klaarzetten van je Lehocursus is ongetwijfeld een belangrijke fase in het voorbereiden van je lessen. In de lerarenopleidingen maakten de key-users naar aanleiding van het lentesemester een overzicht van de basics die je nodig hebt.

Je Leho-cursusmodule structureren

Je bent momenteel als enthousiaste docent vast een heel aantal boeiende lesmaterialen aan het ontsluiten aan je studenten via de functie “Modules” op Leho. Daarin worden alle materialen voor je studenten netjes onder elkaar geplaatst in afzonderlijke modules. De manier waarop je de informatie ordent kan alvast ondersteuning bieden bij het verwerken ervan.

Blended leren in de praktijk: hoe zo?

Blended leren wordt aan Howest omschreven als ‘de doordachte combinatie tussen enerzijds fysiek en anderzijds campusleren waarbij deze combinatie gericht is op het uitlokken van flexibel leren bij de student’ (Boelens et al., 2015).

Uit de studiedag van 2021 bleek dat docenten vooral zoekende zijn naar het maken van die doordachte combinatie (i.c., hoe mix je nu online en campusleren) en het uitlokken van leren online en op de campus. In deze blogpost gaan we in op een aantal praktische instrumenten die je hierbij kunnen helpen.

Doordacht fysiek en online leren combineren

Op basis van een deskresearch (februari – maart 21) op de dienst onderwijsontwikkeling, destilleren we 8 blend modellen of 8 manieren om online leren te mixen met fysiek leren. Deze 8 modellen zijn onderling verschillend in hun verhouding fysiek-online leren en de mate waarin ze flexibiliteit toelaten.

Een overzicht van de 8 modellen vind je hier.

Leren uitlokken

Blended leren is in essentie ook activerend leren, het leren wordt uitgelokt online en fysiek. Het uitlokken van leren vertalen we als het voorzien van interactiemogelijkheden met minstens de inhoud, de peers en/of de docent. Diverse werkvormen kan je hiervoor inzetten zowel online als fysiek.

De dienst onderwijsontwikkeling selecteerde en inventariseerde 120-tal werkvormen volgens het soort leren dat ze uitlokken en de mate waarin je ze kan toepassen online versus fysiek.

Een digitaal overzicht op de diverse werkvormen vind je via deze link (link naar Pinterest)

Flexibiliteit

Educatieve technologie laat flexibiliteit in leren toe terwijl het aan de docent ook mogelijkheden geeft om het leren op te volgen (wat op zijn beurt dan weer toelaat om een doordachte mix te maken en om leren uit te lokken).

Een overzicht van de diverse tools aan Howest samen met de onderliggende tutorials vind je in onderstaand toolwiel. Het toolwiel deelt de tools op volgens het type leren dat ze ondersteunen.

Ondersteuning nodig?

Wil je met bovenstaande instrumenten aan de slag voor jouw vak? Wil je stapsgewijs en hands-on het blend design van jouw vak uittekenen? Vraag dan meer informatie aan je onderwijsaanspreekpunt of via elke.ruys@howest.be of ilse.coopman@howest.be

Lesontwerp via tool Learning Designer

Wat is het?

Learning designer is een gratis online tool om docenten te helpen met het ontwerpen van onderwijs- en leeractiviteiten. Deze tool is ontwikkeld aan de UCL institute of education London. Niet toevallig dezelfde instelling die de ABC-methodiek voor Blended design ontwikkeld heeft en die we ook, in een aangepaste versie, aan Howest hanteren. De tool Learning Designer kan je dan ook zien als een mogelijk vervolg op de ABC-methodiek, waarbij je op een concreter niveau je lessen vormgeeft.

Via de tool plan je de volgorde van je verschillende lesactiviteiten en denk je na over de eigenschappen van je les (inhoud, klasgrootte, leerdoelen, online/offline …). Aangezien de tool een online lesontwerp creëert is het nadien ook makkelijk om dit te delen met collega’s, aanpassingen te maken… en ondersteunt dit de integratie van leertechnologieën. De tool is, net als de ABC-methodiek Blended design, gebaseerd op de zes verschillende leeractiviteiten afkomstig uit het Conversational Framework van Laurillard. Hoe meer types leeractiviteiten je integreert in je les, op hoe meer verschillende manieren studenten concepten en vaardigheden verwerken.

Waarom belangrijk?

Het grootste voordeel van Learning Designer is dat deze tool een analyse maakt van je lesontwerp. Er wordt enerzijds een taartdiagram gemaakt waarin de verdeling van de verschillende leeractiviteiten weergegeven wordt. Anderzijds wordt een analyse van de eigenschappen van je les gecreëerd: online/offline, synchroon/ asynchroon …. Op deze manier kan je gemakkelijk reflecteren over je ontwerp en is het in één oogopslag duidelijk waar er eventueel nog aanpassingen gemaakt moeten worden. Bv. Is de verhouding tussen online en live les oké? Deze analyse is dynamisch, wat dus wil zeggen dat bij iedere verandering in je ontwerp dit ook automatisch aangepast wordt.

Deze tool houdt niet alleen rekening met de leeractiviteiten die in de klas zelf gebeuren, maar brengt de volledige leerervaring in beeld. Er is dus een overzicht van de totale leertijd die een student dient te spenderen aan een bepaalde les. De tijd waarbij de lector niet aanwezig is, wordt hier dus ook in rekening gebracht. De tool maakt een optelling van de ingevulde leertijd. Op die manier kan je nagaan of je niet te veel verwacht van je studenten.

Chart

Description automatically generated

Tot slot biedt het, zoals eerder vermeld, een mooi vervolg op de ABC-methodiek Blended design. Waar je in de ABC-methodiek eindigt met een overzichtelijk dashboard met globale leeractiviteiten en werkvormen per onderdeel van je OLOD, kan je hier nog een stuk concreter gaan. Wanneer komt welke werkvorm precies aan bod, voor welke concrete lesinhouden, hoeveel tijd zal het in beslag nemen…

Hoe doen?

Learning designer is een tool die zeer gebruiksvriendelijk is. Via deze link kan je meteen aan de slag gaan: https://www.ucl.ac.uk/learning-designer/home.php

Wil je toch meer informatie over hoe je deze tool gebruikt, bekijk dan zeker deze tutorial: https://howest.cloud.panopto.eu/Panopto/Pages/Viewer.aspx?id=8ea388a0-541d-469e-8d32-adf800e0e724

Op de website van UCL, oprichter van learning designer, vind je ook nog meer informatie en tutorials terug: https://blogs.ucl.ac.uk/ltu/projects/learning-designer-help/

Bron

https://www.ucl.ac.uk/learning-designer/

Deze blogpost werd opgesteld door Liezl Mullebrouck, student master Pedagogische wetenschappen: Onderwijs en vorming en stagiair aan onze dienst onderwijsontwikkeling.

Wat is differentiatie?

Onze studentenpopulatie kent een grote diversiteit: studenten verschillen van elkaar in interesses, talenten, voorkennis, culturele achtergrond, denkvaardigheden, zelfredzaamheid, sociale omgang, affectieve vaardigheden, enz. Dat maakt het leerproces uniek voor elke student, maar maakt het voor jou als lector soms een pittige uitdaging om les te geven.

Volgens het model van Struyven et al. (2019) onderscheiden we volgende soorten differentiatie:

  • Externe differentiatie: differentiatie op het niveau van de onderwijsinstelling en/of opleiding(en). Hierbij komt extra onderwijskundige en praktische organisatie bij kijken (bv. aangepaste roostering, aangepaste begeleiding en evaluatie, begeleidingsdocumenten, etc.). Dergelijke vormen van differentiatie worden dus best ruim op voorhand voorbereid, in samenspraak met de opleidingsdirecteur en de dienst onderwijs. Bv. een honoursprogramma waarbij een project in samenwerking met het werkveld een of meerdere OLODs vervangt (bv. honoursprogramma in Hangar K met de opleidingen Devine, IPO en DAE).
  • Interne differentiatie: differentiatie op lesniveau door als lector proactief in te spelen op verschillen tussen studenten.
    • Inhoud: in de doelstellingen;
    • Proces: binnen de aspecten van een krachtige leeromgeving: de leerinhouden, didactische werkvormen, media/onderwijsleermiddelen, groeperingsvormen en/of opvoedingsrelatie;
    • Product: op vlak van evaluatie.

Binnen deze drie aspecten kun je gaan differentiëren op vlak van niveau (verschillen in cognitieve vaardigheden: bv. intelligentie, metacognitieve vaardigheden, leervoorkeuren), tempo (verschillen in de snelheid van verwerving en/of verwerking van leerstof) en interesses.

Interne differentiatie is dus gerelateerd aan elk onderdeel van het didactisch model van De Corte (Standaert, 2012): de beginsituatie, doelstellingen, onderwijsleeromgeving (didactische werkvormen, opvoedingsrelatie, leerinhouden, media) en evaluatie.

Online leren ondersteunen met behulp van een uurrooster

Of het nu gaat om volledig afstandsonderwijs of blended onderwijs met een groot aandeel online verwerkingstijd, voor beiden is het belangrijk om de studenten ook online voldoende ondersteuning te bieden. Een klassiek uurrooster valt voor deze studenten vaak weg. Daardoor missen de studenten niet enkel de ondersteuning van de lector en hun medestudenten tijdens de fysieke contactmomenten op de campus, maar dreigen ze ook sturing te missen rond aan wat ze best wanneer werken of hoeveel tijd ze aan een onderdeel dienen te besteden. Het inroosteren van de online leeractiviteiten werkt hierin ondersteunend.

Dit bleek ook uit de studentenbevraging rond het online leren tijdens de periode van lockdown van maart tot mei 2020:

“Ik heb gemerkt dat het belangrijkste voor mij ‘duidelijkheid’ is over wat er verwacht wordt, wanneer online lessen plaatsvinden en wat er verwacht wordt aan voorbereiding”

“Ik had nood aan meer ondersteuning bij het maken van een zelfstudieplanning, een voorbeeldplanning van waar ik al zou moeten zitten. Soms heb ik het gevoel dat ik achter loop en dat ik teveel aan het doen ben voor andere vakken”

In de leidraad “Blended leren op programmaniveau” verwijzen we naar dit ‘Collectief Online Leren’ met de afkorting COL-uren. De COL-uren zijn online lesblokken gekoppeld aan specifieke opleidingsonderdelen die eveneens ingeroosterd worden in het uurrooster.

Kenmerken van COL:

  • Bieden van structuur, ondersteuning en extra verbondenheid voor de studenten tijdens het online leren.
  • De invulling kan divers zijn. Het kan bijvoorbeeld gaan om zelfstudietijd voor de studenten, waarbij ze aan de slag gaan met het aangeboden materiaal (syllabus, video-opnames, zelftests, discussieforum…), het werken aan individuele of groepsopdrachten, live webinars.
  • De lector is tijdens deze momenten ook online beschikbaar om bijvoorbeeld vragen te beantwoorden, feedback te geven, te coachen.
  • Het groepsgevoel kan worden versterkt doordat alle studenten aanwezig zijn in bijvoorbeeld een Teams-ruimte, waarbij ze elkaar kunnen zien (als ze hun webcam willen delen) of met elkaar kunnen chatten. Weten dat ze niet alleen aan het werk zijn, werkt vaak stimulerend.

Hoeveel COL-uren je voor jouw opleidingsonderdeel toegewezen zal krijgen en wanneer deze zullen vallen, zal op opleidingsniveau en samen met de roosteraars bepaald worden. Eens dit vastligt, kan je verder nadenken over de invulling van jouw COL-uren.

Praktijkvoorbeeld Toerisme en recreatiemanagement

De opleiding Toerisme en recreatiemanagement werkt reeds langer met een online uurrooster. Een voorbeeld van hun uurrooster voor de bachelorproef zien jullie hieronder.

Via de kleurcodes krijgen de studenten snel een overzicht wanneer er van hen zelfstudie verwacht wordt, wanneer ze aan een taak dienen te werken en wanneer er live sessies gepland staan (vragensessie, individuele feedback, groepsgesprek). In het grijs staan de deadlines vermeld.

Het volledige document kunnen jullie hieronder raadplegen.

De live sessies in het voorbeeld zorgen ervoor dat vragen gebundeld worden en dat je als lector niet continu beschikbaar dient te zijn voor vragen. De planning is, op de deadlines na, vrijblijvend, maar de opleiding ervaarde wel dat de meeste studenten dit een handig hulpmiddel vonden en deze planning dan ook volgden.

Aanvullingen

Aanvullend op dit rooster zou de verbondenheid van de studenten nog verhoogd kunnen worden door tijdens de zelfstudiemomenten en het werken aan de opdrachten ook een virtuele ruimte (bvb. Vergaderingen of Teams) ter beschikking te stellen waar studenten elkaar kunnen zien en elkaar vragen kunnen stellen.

“Een idee misschien om studenten te stimuleren om te blokken zou zijn om met digitale sessies te werken waar we kunnen inpluggen, hoeft niet met webcam maar waar we samen kunnen blokken, weten dat anderen hier ook zijn, dat ze er aan begonnen zijn, stimuleert om zelf ook te werken”

Deze blogtip biedt je meer informatie over hoe je zo’n virtuele community kan creëren.

Je gaat ook best na of je het online uurrooster niet te vol plant. Schermtijd is vaak extra intensief in vergelijking met het fysiek bijwonen van lessen.

Meer weten?

Wil je meer weten over het organiseren van COL-uren dan kan je hiervoor terecht bij de OC van je opleiding of je onderwijsondersteuner.