Header Image - TEACHER LAB

Meer (digitale) interactie in jouw les

Als je lesgeeft is het fijn als je interactie hebt met de studenten, als studenten reageren op jouw vragen, als studenten actief meedenken en bijdragen aan je les. Een digitale tool kan ervoor zorgen dat je in zowel online als face-to-face lessen meer en diepgaander interactie krijgt dan wanneer je vragen stelt. Een ideale tool om dit te faciliteren is een online interactief bord. Bekende voorbeelden daarvan – met heel veel mogelijkheden – zijn Miro en Mural.

In een eerdere blogpost kreeg je inspiratie om online te brainstormen met Miro . Hier gaan we nog een stap verder: we laten studenten ordenen, peerfeedback geven, creatief schrijven, een spel spelen, coöperatief werken en leren en nog veel meer. Er is zoveel mogelijk…

Enkel je eigen creativiteit en keuzeopties begrenzen de realisaties voor jouw lessen.

De voordelen?

  • Zowat alles is bruikbaar voor een online les en een les op de campus. Dat maakt dat je voor beide situaties (afstandslessen en contactlessen) geen nieuw of extra materiaal moet maken: je slaat twee vliegen in één klap.
  • Als je enkele afstandsstudenten hebt, dan kunnen zij de input van de studenten op campus bekijken en (nadien) zelfs mee reacties plaatsen. 
  • Alle borden kunnen netjes via embed op een Lehopagina weergegeven worden. In de meeste gevallen kunnen ze daar meteen ook bewerkt en aangevuld worden door studenten (wat hieronder bij de collectie voorbeelden via Genially niet steeds lukt).
  • Als je een interactief bord wilt delen met de studenten, kun je een verkorte link aanmaken zodat ze niet veel tekst moeten typen om het bord te bereiken en erop te reageren. Een QR-code is in dit geval minder interessant omdat de tools op gsm minder gebruiksvriendelijk zijn om te reageren.

Voorbeelden

Hieronder een overzicht van een aantal mogelijkheden uit lessen van vakken in de lerarenopleiding. Klik hier voor de interactieve afbeelding (gemaakt met Genially, nog zo’n handige en gratis tool). Op elke pagina vind je een interactief bord in beeld waarop je eventueel kunt reageren of iets uittesten (als het bij jou niet werkt, klik dan op het symbool van het vliegertje rechts onderaan het voorbeeld). Achter het icoon “voorbeeld” vind je dan een niet-bewerkbaar origineel met het resultaat uit een les. We benoemen studenten hier als leerlingen, omdat deze info ook aan secundaire scholen wordt aangeboden. In wat volgt, licht ik de voorbeelden graag wat toe.

1 Ordenen

Studenten hebben elk een rij afbeeldingen met tijdsbanden waarbij ze deze kunnen ordenen. De minst goede tijdsband plaatsen ze als eerste, de best als laatste. Dit vervangt een werkvorm waarbij dit op papier gebeurde en ze op hun tafel een ordening aanbrachten, maar die niet konden zien van elkaar. De meerwaarde van het online bord zit hem in het feit dat alle keuzes meteen zichtbaar en vergelijkbaar zijn. Erna is het gesprek grondiger dankzij het online bord.

2 Brainstormen

Studenten krijgen een leeg brainstormblad waarop ze post-its kunnen plaatsen met uitdagingen van duurzaamheid. Dit vervangt een klassieke woordspin op het bord. Doordat alle studenten tegelijkertijd reageren, gaat dit vlotter en inspireren ze elkaar. Bovendien wordt hetzelfde bord op drie niveaus benaderd: eerst is er de vraag is om een uitdaging in te typen, vervolgens geven de studenten elke post-it een kleur volgens de legende links onderaan en tenslotte schuiven ze de post-its bij elkaar als ze iets met elkaar te maken hebben. Met wat goede mondelinge vragen erbij heb je een brainstorm met veel diepgang.

3 Peerfeedback

Na een presentatie geven medestudenten feedback aan de student. Dit kan anoniem via een lijst met criteria die ook de docent gebruikt. De student ziet meteen ook alle feedback en er hoeft niets meer nadien gedeeld te worden. Dat werkt enorm efficiënt.

4 Creatief schrijven

Creatief schrijven tijdens een periode met enkel afstandslessen? Dat kan! Voorheen deden studenten op een locatie (hier een park) een aanzet om korte gedichten te schrijven. Nu kan het ook viruteel: zo is er een virtueel WC-rolletje beschikbaar om op elk velletje associatiewoorden te schrijven. Daarna werken de studenten de zeven volgende mini-opdrachtjes op eigen tempo uit en krijgen ze gaandeweg elkaars gedichten te zien. Ook in een les in een lokaal kan het posten van elkaars schrijfproducten inspirerend werken.

5 Spelkaarten

Een pakket aangekochte spelkaarten kan in een online les niet gebruikt worden. Maak dan foto’s van de belangrijkste kaarten en studenten kunnen die van thuis uit bekijken. Op de kaarten staan in dit geval opdrachten die ze in een gedeeld (persoonlijk) document uitwerken. De werkwijze van dat gedeeld document behoud ik ook in lessen op de campus, al opteer ik daar voor de echte kaarten, tenzij ik mijn doosje vergeten meebrengen ben. Maar met dit bord kunnen ze ook een aantal opdrachten uit het kaartspel herbekijken na een les op de campus.

6 Spelbord

Door een spelbord te digitaliseren, kunnen de studenten van thuis uit het spel spelen, opdrachten oplossen in een gedeeld document en hun pionnen verplaatsen. Hier ook alweer het voordeel dat ze het spelbord uit de face to face-les nadien kunnen herbekijken. In een les op de campus kunnen op deze manier bijvoorbeeld zelfs meerdere groepen tegelijkertijd het spelbord gebruiken.

7 Coöperatief werken

In dit voorbeeld zijn er zes studenten of groepen. Elk krijgt een situatie toegewezen (links in beeld, elk in een eigen kleur). Voor hun eigen stageles bedenken ze hoe ze rond dat onderwerp zouden differentiëren. Dit kan op zes verschillende manieren en ze worden uitgedaagd bij elke manier voor hun situatie een concreet voorbeeld beschrijven. Ze kunnen zich laten inspireren door elkaar en feedback typen op een idee van een medestudent. Ook de docent kan meteen feedback typen. Nadien volgt dan een gesprek over enkele moeilijk te bedenken voorbeelden, zonder dat alles nog eens herlezen werd. Deze werkvorm bleef na de lockdown behouden in een lokaal op de campus.

 8 Hordenloop

In de hordenloop heeft elke student zijn eigen rij op het bord. Elke student kan op eigen tempo de finish halen door mini-opdrachtjes uit te voeren. Het is niet erg dat ze elkaars werk zien, ze worden uitgedaagd andere voorbeelden te vinden dan degene die ze zien, maar ze weten wel of ze juist bezig zijn. Ook deze opdracht is in een face to face-les leuk om uit te voeren. Ze zijn zelfstandig en toch ook gezamenlijk bezig. Nadien is er een evaluatiegesprek over proces en product. Op deze manier zie je ook hoe ze te werk gaan om info op te zoeken (efficiënt, want er is tijdsdruk) en kun je het door hen aangebrachte materiaal verder gebruiken in jouw les.

9 Groepswerkblad

Dit is een bord waar in een les op de campus de studenten samenwerken in een groep van vier of vijf. Elke groep heeft een eigen bord, dat identiek is. Studenten werken of brainstormen rond een bepaald onderwerp, in dit voorbeeld rond het maken van leerpaden voor hun stageles. De docent kan op zijn scherm de verschillende borden van de groepen zien en opvolgen, maar kan ook rondlopen, al is in zo’n geval de tekst op de schermen niet makkelijk leesbaar. Door op je docentenscherm te kijken, kun je problemen detecteren in de groep en gerichter coachen door bij de groep op gesprek te gaan. Bij veertig studenten heb je dan zo’n achttal borden te volgen, wat nog haalbaar is: je zult meer gezien hebben dan dat je rondloopt en op een werkblad op papier moet meelezen.

Blended leren in de praktijk: hoe zo?

Blended leren wordt aan Howest omschreven als ‘de doordachte combinatie tussen enerzijds fysiek en anderzijds campusleren waarbij deze combinatie gericht is op het uitlokken van flexibel leren bij de student’ (Boelens et al., 2015).

Uit de studiedag van 2021 bleek dat docenten vooral zoekende zijn naar het maken van die doordachte combinatie (i.c., hoe mix je nu online en campusleren) en het uitlokken van leren online en op de campus. In deze blogpost gaan we in op een aantal praktische instrumenten die je hierbij kunnen helpen.

Doordacht fysiek en online leren combineren

Op basis van een deskresearch (februari – maart 21) op de dienst onderwijsontwikkeling, destilleren we 8 blend modellen of 8 manieren om online leren te mixen met fysiek leren. Deze 8 modellen zijn onderling verschillend in hun verhouding fysiek-online leren en de mate waarin ze flexibiliteit toelaten.

Een overzicht van de 8 modellen vind je hier.

Leren uitlokken

Blended leren is in essentie ook activerend leren, het leren wordt uitgelokt online en fysiek. Het uitlokken van leren vertalen we als het voorzien van interactiemogelijkheden met minstens de inhoud, de peers en/of de docent. Diverse werkvormen kan je hiervoor inzetten zowel online als fysiek.

De dienst onderwijsontwikkeling selecteerde en inventariseerde 120-tal werkvormen volgens het soort leren dat ze uitlokken en de mate waarin je ze kan toepassen online versus fysiek.

Een digitaal overzicht op de diverse werkvormen vind je via deze link (link naar Pinterest)

Flexibiliteit

Educatieve technologie laat flexibiliteit in leren toe terwijl het aan de docent ook mogelijkheden geeft om het leren op te volgen (wat op zijn beurt dan weer toelaat om een doordachte mix te maken en om leren uit te lokken).

Een overzicht van de diverse tools aan Howest samen met de onderliggende tutorials vind je in onderstaand toolwiel. Het toolwiel deelt de tools op volgens het type leren dat ze ondersteunen.

Ondersteuning nodig?

Wil je met bovenstaande instrumenten aan de slag voor jouw vak? Wil je stapsgewijs en hands-on het blend design van jouw vak uittekenen? Vraag dan meer informatie aan je onderwijsaanspreekpunt of via elke.ruys@howest.be of ilse.coopman@howest.be

Bouwstenen voor een effectief leerpad

Een leerpad is een vorm van online asynchroon leren waarbij kennis en informatie op een gestructureerde manier wordt afgewisseld met leeractiviteiten aan de hand waarvan een student zelfstandig (op eigen tempo, plaats en tijd) kan leren.

Een leerpad bestaat uit een bundeling van teksten, kennisclips, zelf-studieopdrachten, oefeningen die in een logisch opgebouwd pad worden uitgetekend zodat de student zelf zijn leren kan organiseren.

Een aantal voorbeelden van leerpaden (gemaakt met diverse technologieën) vind je hier:

Voorbeeld 1

Voorbeeld 2

Voorbeeld 3

Voorbeeld 4 & 5 (gemaakt in de leeromgeving)

Voorbeeld 6 een leerpad in een Leho-leerpad

Deze voorbeelden tonen hoe divers je een leerpad kan vormgeven. Maar wat maakt een pad nu ook effectief een leerpad?

Onderstaand leerpad licht de essentiële bouwstenen voor een effectief leerpad toe. Een meta-leerpad als het ware.

Meer informatie nodig? Interesse in een teamtraining? Contacteer dan je onderwijsaanspreekpunt of stuur een mailtje naar griet.lust@howest.be

Online samenwerking (asynchroon) in Canvas

Wat is het?

Online samenwerken kan zowel synchroon als asynchroon. Wat is het verschil? Bij synchroon samenwerken zijn studenten (en de docent) op hetzelfde moment aanwezig. Hierdoor is er wel flexibiliteit in de plaats van leren, maar niet in het tempo of het moment. Bij asynchroon samenwerken zijn studenten (en de docent) niet noodzakelijk op hetzelfde moment aanwezig. Er is hierdoor flexibiliteit in zowel de plaats, het tempo én het moment van leren.

Wens je je jouw studenten in je opleidingsonderdeel te laten asynchroon samenwerken? Weet dan dat Canvas (Leho) hiervoor interessante mogelijkheden voorziet. Met name de functies Groepen en Samenwerkingen.

Via groepen geef je een plaats aan studenten om samen te werken aan een bepaald project. De studenten krijgen hun eigen groepsruimte met mogelijkheid om aankondigingen naar elkaar te zenden, pagina’s aan te maken, bestanden te delen, te chatten en live te vergaderen (ook voor synchroon samenwerken biedt het dus opties).

Is zo’n volledige groepsruimte niet nodig, maar wil je wel dat groepen studenten kunnen samenwerken aan een bestand (word, excel, powerpoint), dan gebruik je de functie Samenwerkingen.

Hoe doen?

Wil je hiermee aan de slag? Bekijk dan zeker onderstaande instructiefilmpjes

Hoe kunnen studenten online samenwerken in groepen?

Hoe maak je groepen?

Samenwerkingen opstarten

Meer weten?

Wil je dat je studenten bij die samenwerkingen ook elkaar online gaan evalueren. Dan hebben we hiervoor twee mogelijke toepassingen:

  • Peerreview: Waarbij studenten elkaars resultaat evalueren (productevaluatie)
  • WebPa: Waarbij studenten elkaars inbreng en de onderlinge samenwerking evalueren (procesevaluatie)

Bekijk zeker de bijhorende instructiefilmpjes indien je hierover meer wenst te weten. Deze staan gebundeld in deze map.

Vragen?

Bij vragen kan je terecht bij je key-user of bij Tim.Vanderhaeghen@howest.be

Online samenwerking (synchroon) in een Teamssessie

Wat is het?

Online samenwerken kan zowel synchroon als asynchroon. Wat is het verschil? Bij synchroon samenwerken zijn studenten (en de docent) op hetzelfde moment aanwezig. Hierdoor is er wel flexibiliteit in de plaats van leren, maar niet in het tempo of het moment. Bij asynchroon samenwerken zijn studenten (en de docent) niet noodzakelijk op hetzelfde moment aanwezig. Er is hierdoor flexibiliteit in zowel de plaats, het tempo én het moment van leren.

Wil je je studenten tijdens je online LIVE les, dus synchroon, laten samenwerken? Weet dan dat in Microsoft Teams hiervoor de handige functie Breakout rooms bestaat. Via Breakout rooms splits je de aanwezige studenten op in kleinere groepen. Je kiest zelf hoeveel groepen je wenst en of je de studenten ad random laat toewijzen of liever zelf voor de verdeling zorgt.

Breakout rooms generally available today in Microsoft Teams - Microsoft  Tech Community

Hoe doen?

Wil je hiermee aan de slag? Bekijk dan zeker onderstaande instructiefilmpjes:

Breakout rooms intro.

Breakout rooms aanmaken en deelnemers toewijzen.

Werken in Breakout rooms als organisator.

Werken met Breakout rooms als deelnemer.

Vragen?

Bij vragen kan je terecht bij MS Teams-expert helena.van.damme@howest.be of tim.vanderhaeghen@howest.be

Hybride lesgeven

Wat is het?

Hybride onderwijs is synchroon onderwijs waar een deel van de studenten de les op de campus volgt, en een ander deel van de studenten de les online volgt. Beide groepen zijn gelijkwaardig en de didactiek wordt hieraan aangepast. De hybride klasopstelling maakt het mogelijk om met beide groepen in interactie te treden.

Waarom belangrijk?

Hybride lesgeven geeft meer vrijheid en flexibiliteit aan de studenten. Studenten kunnen zelf bepalen waar en op welke manier ze de les volgen.

Deze onderwijsvorm maakt het mogelijk om over campussen heen les te geven. Meer bepaald kan je een fysieke les op de ene campus geven, waarbij studenten op een andere campussen meevolgen.

Hybride lesgeven maakt het ook mogelijk om studenten te betrekken die niet op campus kunnen geraken. In een periode waarbij er veel studenten in quarantaine zitten, is dit een ideale oplossing om die studenten ook actief bij de les te betrekken. Op die manier hebben alles studenten een gelijkaardige leerervaring.

Essentieel bij kwalitatief hybride lesgeven is de nodige technologie die het mogelijk maakt om studenten ACTIEF te betrekken in de les. Dit is een belangrijk verschil met streamen, waarbij studenten de les passief volgen en weinig of niet in interactie kunnen treden met de lector en medestudenten. Technologie die streamen mogelijk maakt is dus niet altijd ook geschikt om hybride les te geven. Hiervoor zijn er extra vereisten.

Hoe doen?

Kwaliteitsvol hybride lesgeven vergt een aangepaste didactiek en de nodige voorbereiding. Onderstaande leidraad gidst je doorheen de verschillende technische, didactische en organisatorische aandachtspunten.

Doe je liever de nieuwe kennis op via een leerpad? Dat kan ook! Klik hiervoor op onderstaande link.

https://leho-howest.instructure.com/courses/4212/pages/hybride-lesgeven?module_item_id=416648

Een samenvatting van de tips vind je in de afbeelding hieronder. Handig als reminder.

Voor het technologisch aspect rond lesgeven in een hybride klasruimten, verwijzen we je graag door naar de technische handleiding die aanwezig is in het hybride lokaal. Ga gerust vooraf zelf op verkenning of vraag een demo aan.

Ook dit instructiefilmpje legt jou kort uit hoe de hybride lesruimte werkt:

https://howest.cloud.panopto.eu/Panopto/Pages/Viewer.aspx?id=9e5343b0-a309-4ed6-a014-adfe010a49e5

Meer weten?

Neem contact op met Tim Vanderhaeghen of Elke Ruys van dienst onderwijs.

Bron

Deze blogpost werd opgesteld door Liezl Mullebrouck, student master Pedagogische wetenschappen: Onderwijs en vorming en stagiair aan onze dienst onderwijsontwikkeling.

Bisschop, L. & Alberts, R. (2020). Hybride leren, wat is dat nu eigenlijk? Een Delphi studie naar een heldere definitie en een passend model voor hybride leeromgevingen. In Onderzoek van Onderwijs 49(3), 16-26. Assen: Uitgeverij Koninklijke Van Gorcum BV

Bower, M., Dalgarno, B., Kennedy, G., Lee, M.J.W., & Kenney, J. (2014). Blended synchronous learning: a handbook for educators. Sydney.

We Teach, We Coach! Procesdifferentiatie in de bacheloropleiding IPO

De oplettende lezer herkent het misschien al, gezien de resultaten van deze Design Class al eens werd toegelicht op de interne studiedag in januari 2020, maar er zijn ook al diverse ‘spin-offs’ van We Teach, We Coach. Denk bv. aan het Teach- en Fast-traject in de bacheloropleiding MCT in het vak Basic Programming (voor meer informatie, klik hier).

Wat is het en waarom doen ze het?

‘We Teach, We Coach’ is een tweesporenbeleid op vlak van differentiatie in het eerstejaarsvak Technologie I (6 sp) van de bacheloropleiding Industrieel Productontwerpen (IPO). Het is het resultaat van een Design Class onder begeleiding van de dienst onderwijs (Stefanie & Alina). Een schematische weergave van de doorlopen stappen vind je hieronder:

Sofie De Grave en Bieke Masselis werden geconfronteerd met een erg diverse instroom van studenten uit het secundair onderwijs (zowel BSO, TSO, KSO en ASO), grote verschillen in voorkennis, zelfregulatie en studievaardigheden. De slaagcijfers van het opleidingsonderdeel waren zeker niet slecht, en Bieke en Sofie deden al heel wat inspanningen, maar ze hadden gevoel gewrongen te zitten tussen het gevoel ‘meer te kunnen doen’ voor hun studenten, en de realiteit van de beperkte lestijd. Ze wilden tot een win-win kunnen komen voor iedereen, namelijk:

  • De slaagkansen (en score) van alle studenten moeten zo hoog mogelijk zijn (ook de goeie studenten laten excelleren)
  • Studenten met voorkennis moeten deze beter kunnen benutten
  • Studenten die graag zelfstandig aan de slag gaan kunnen dat
  • Studenten die het moeilijker hebben (omwille van voorkennis, gebrek aan zelfregulering, …) komen in kleinere groep terecht.

Tijdens de analysefase werd de context van het OLOD grondig in kaart gebracht, evenals de beginsituatie van de studenten. Verschillende mogelijke scenario’s op vlak van differentiatie werden vergeleken. A.d.h.v. het kantelenmodel werden alle leeractiviteiten en instructiemomenten voor de (n)CU* (contact- en niet-contacturen) in kaart gebracht, en dit zowel voor de theorie- en labo-onderdelen.
*COL-uren bestonden toen nog niet.

We Teach, We Coach

Uiteindelijk beslisten Sofie en Bieke om in het vak Technologie te gaan differentiëren op vlak van proces (= in de leeractiviteiten van de studenten, m.n. de werkvormen), wat resulteerde in de twee trajecten: We Teach en We Coach. In het theoriegedeelte wordt aan divergente differentiatie gedaan (in We Teach gebeurt dit via een hoorcollege, studenten van We Coach verwerven de theorie via zelfstudie). In de werksessies die daarop volgen, wordt convergent gedifferentieerd: studenten gaan, na het doorlopen van de zelftest, in heterogeen samengestelde groepen (1 student uit We Coach, 2 studenten uit We Teach) oefeningen maken.

Een schematisch overzicht van beide trajecten:

Determinatietabel: de juiste student matchen aan het juiste traject

Dan rest er uiteindelijk nog de juiste studenten het juiste traject te laten volgen. Om studenten aan het correcte traject te matchen, ontwikkelden Sofie en Bieke een soort zelftest die functioneert als determinatietabel: We Coach (A of B) of We Teach (C, D, E).

De opgenomen criteria zijn een resultaat van grondige analyse van de beginsituatie, die resulteerden in succesfactoren die relevant zijn voor het volgen van een van beide trajecten. Sofie en Bieke analyseerden hiervoor de slaagcijfers, de vooropleiding van studenten en bevroegen ook de studenten die het vak Technologie in de oude stijl hadden gevolgd. Ze lieten hen ook de determinatietabel invullen. Een derde van de studenten gaf daarbij aan waarschijnlijk We Coach gevolgd te willen hebben. Sofie en Bieke mikten dan bij de invoering van het traject op dergelijk aandeel van studenten in We Coach.

Bij de start van het opleidingsonderdeel vult elke student de determinatietabel in. Daaruit vloeit dan een advies voor We Coach of We Teach. De resultaten zijn adviserend; studenten kiezen zelf welk traject ze zullen volgen. Ze kunnen gedurende de looptijd van het OLOD ook nog wisselen van traject.

Sofie en Bieke bouwden ook diverse tussentijdse evaluatiemomenten (zowel formatief als summatief) in zodat ze studenten op tijd kunnen bijsturen waar nodig.

Evaluatie van We Coach, We Teach

Sinds de invoering van We Teach en We Coach merk ik een andere vibe in de klas. De studenten zijn enthousiaster, gemotiveerder. (Sofie)

Wat waren nu de resultaten van de invoering van deze trajecten? Hieronder een overzicht:

  • Het is een van de mogelijke verklaringen voor het hoger slaagcijfer binnen het opleidingsonderdeel
  • Zoals gehoopt, kiest inderdaad 30% van de instromende studenten voor We Coach.
  • Sommige studenten kiezen doorheen de looptijd van het opleidingsonderdeel voor een combinatie van beide trajecten.
  • De online filmpjes die werden gemaakt voor We Coach, worden ook bekeken door de We Teach-ers.
  • De lectoren geven aan dat er sinds de invoering van beide trajecten een specifieke vibe in het leslokaal hangt. De studenten zijn gemotiveerder, ze hebben respect voor elkaars verschillen in voorkennis en zien hiervan de meerwaarde in, enz.
  • Omwille van het succes, zal deze aanpak ook doorgetrokken worden in het opleidingsonderdeel Technologie II.

Andere relevante blogposts?

Design Class aan Howest
Wat is differentiatie?
Drie, twee, één, differentiëren!

Meer weten?

Neem contact op met stefanie.sercu@howest.be

Gespreksvaardigheidstraining optimaliseren

Lessons learned uit Design class en PWO SPACE, Toegepaste psychologie

Binnen de opleiding Toegepaste Psychologie is het cruciaal dat studenten uitblinken in gespreksvaardigheden, gezien de psychologisch consulent vooral via het gesprek gedrag zal onderzoeken en beïnvloeden. In het PWO project “SPACE” (*)namen Elia Wyverkens en Mathew Maginet deze gespreksvaardigheidstraining onder de loep en trachtten ze deze te optimaliseren door o.a. het inzetten van nieuwe technologie. Het project was tweeledig, enerzijds werd getracht een virtuele cliënt te ontwerpen door het inzetten van kennis over chatbots en conversational artificial intelligence (AI). Anderzijds werd de leeromgeving herontworpen door o.a. het opzetten van digitale leerpaden.

Het herontwerpen van de gespreksvaardigheidstraining gebeurde in samenwerking met de dienst onderwijs a.d.h.v. een Design Class. Gedurende academiejaar 2020-2021 werd de nieuwe leeromgeving voor het eerst uitgetest met eerstejaarsstudenten TP en werd feedback van studenten over de werkwijze verzameld.  

In deze blogpost delen Elia en Mathew graag met jullie vijf lessons learned van dit traject. Collega’s die geïnteresseerd zijn in studiemateriaal voor gespreksvaardigheidstraining, kunnen contact met hen opnemen.

* Onderzoeksproject PWO SPACE loopt van december 2018 tot augustus 2021 en stelt tot doel om gespreksvaardigheidstraining te optimaliseren. Dit project wordt geleid door de opleiding TP, in samenwerking met de opleiding DAE.

Lessons learned:

TIP 1: Bouw stelselmatig op

Uit literatuuronderzoek bleek reeds de effectiviteit van de cumulatieve microtrainingsmethode (CMT) in het aanleren van gespreksvaardigheden (Adema, 2002). Dit houdt in dat men begint met het leren van één vaardigheid, en in elke volgende oefenronde een vaardigheid wordt toegevoegd. Deze opbouw werd dan ook toegepast in de training; met grosso modo volgende structuur: (1) herhaling, (2) videovoorbeeld met nabespreking, (3) theorie met individuele verwerkingsoefening, (4) rollenspel en nabespreking, (5) formuleren leerdoelen of evalueren aan de hand van rubrieken.

Student: “Goed dat je in het begin stap voor stap iets nieuws leert elke les en dat je elke week kan oefenen”

TIP 2: Laat studenten het leren in eigen handen nemen.

In de vernieuwde leeromgeving werden leerpaden ontwikkeld die studenten zelfstandig konden doorlopen om zich de theorie eigen te maken. Dit maakte het mogelijk om op eigen tempo te leren of te herhalen. Studenten die merkten dat ze bepaalde technieken nog niet goed beheersten, konden de leerpaden opnieuw doorlopen en hier werd dan ook naar verwezen door de lector. Op die manier was ook differentiatie beter mogelijk, bij een erg heterogene groep eerstejaarsstudenten.

Student: “Goed om een houvast te hebben mocht je eens iets niet meer goed weten of niet zo goed begrijpen. Ook handig indien je wat fouten hebt gemaakt tijdens het oefenen om terug te kijken naar wat er precies bedoelt wordt met bv empathisch gissen “

Student: “De leerpaden maken het iets makkelijker om stap voor stap alles zelfstandig te verwerken.”

Student: “Ik vind het heel handige opdrachten zo kan je jezelf eens bezig zien en weten wat je sterktes en zwaktes zijn, waardoor je eraan kan werken.“

TIP 3: Geef studenten zicht op hun eigen en elkaars groeiproces.

Door middel van self-assessment en peer-assessment werden studenten van meet af aan betrokken in het evalueren van gespreksvaardigheden volgens rubrieken die we stelselmatig opbouwden. Dit zorgde ervoor dat studenten beter zicht kregen op hun eigen groeiproces. Daarnaast zagen de lectoren ook dat de studenten betrokkenheid voelden in elkaars groeiproces, mogelijks versterkt door de Coronatijden, waarin de behoefte aan verbondenheid groot was.

Student: “ik vind onze oefeningen goed. We krijgen echt de kans om onszelf te verbeteren. We kunnen veel vragen stellen en iedereen respecteert elkaar. Iedereen helpt elkaar.”

Student: “Ik vind het heel leuk om te evolueren hierin en anderen te zien evolueren.

TIP 4: Bied een veilig labo aan.

De “SPACE” die Elia en Mathew voor ogen hadden met dit project staat symbool voor het aanbieden van ruimte om te oefenen, te proberen, te falen en zich te verbeteren. De sleutel hiertoe is het aan de lijve doen, ondervinden en bijsturen (cfr. “I hear and I forget, I see and I remember, I do and I understand”). In de training is het bewaken van de oefentijd erg belangrijk en we kozen er ook voor om een voldoende lang traject aan te bieden, zodat er de mogelijkheid is voor studenten om te blijven groeien.

Student: “Ik vind de werkcollege super! Je leert sneller en beter wanneer we het in de praktijk doen. Het geeft ons (in mijn ogen) meer zelfvertrouwen en we zijn minder bang om fouten te maken want we leren er direct uit.”

Student: “Ik vind het leuk dat we voldoende tijd krijgen om de gespreksvaardigheden in te oefenen. Het is een soort ‘labo’. We hebben tijd en ruimte om onze technieken te kunnen uitoefenen en verbeteren.

TIP 5: Focus op nut en authenticiteit.

Studenten gaven heel duidelijk aan dat ze ervaarden hoe essentieel dit onderdeel is in hun opleiding, wat bijdroeg aan hun motivatie. Door te werken met realiteitsgetrouwe casussen, konden de lectoren ook de authenticiteit zoveel mogelijk benaderen. De lectoren gaven voorbeelden van echte therapeutische gesprekken, waardoor het duidelijker was welk eindresultaat ze met de opleiding voor ogen hebben.

Student: “Bij dit onderdeel heb ik echt het gevoel dat ik opgeleid word als psychologisch consulent.”

Student: “Ik vind dit zeer nuttige lessen. Het is leuk om al eens te proeven van het aangaan van gesprekken als psychologisch consulent.”

Student: “Ik vind de huisopdrachten wel zinvol en dat zorgt ervoor dat ik gemotiveerder ben om deze tot een goed eind te brengen.“

Meer weten?

Wil je meer te weten komen over PWO Space, de leeromgeving op Leho, ons studiemateriaal, de virtuele cliënt, neem dan contact op met Elia Wyverkens (TP) of Mathew Maginet (TP) via: elia.wyverkens@howest.be; <Mathew.Maginet@howest.be>

3, 2, 1, Differentiëren!

1) Differentiëren, hoe begin ik er nu eigenlijk aan?

Voor je start met differentiëren, breng je best de competenties van de studentengroep waaraan je lesgeeft, ofwel de beginsituatie, in kaart.

Ten eerste zijn de onderwijskenmerken een cruciaal onderdeel van de beginsituatie.

Denk hierbij aan jouw eigen persoonlijkheid als lesgever: welk type lesgever ben je of wil je zijn? Wat zijn/waren jouw eigen leervoorkeuren? Met welke motivatie sta je voor de klas en wat zijn de hogere doelen die je wenst te bereiken met jouw studenten?

Onderwijskenmerken gaan ook breder: welke lokalen en didactisch materiaal heb je ter beschikking, welk leerklimaat en welke visie heerst er binnen de opleiding en de onderwijsinstelling waarin je werkt?

Neem even de tijd om deze vragen voor jezelf te beantwoorden.

Daarnaast breng je, vooraleer je gaat differentiëren, best de kenmerken van de studentengroep waaraan je lesgeeft, ofwel de beginsituatie, in kaart. Dit doe je niet enkel bij de start van jouw OLOD, maar best bij het begin van elke les.

Volgens Struyven et al. (2015) zijn er vier studentenkenmerken die relevant zijn binnen de leercontext van studenten: (1) competenties, (2) interesses, (3) leervoorkeuren en leertempo en (4) achtergrondkenmerken. Voor meer informatie, zie de tabel hieronder. Inzicht in deze aspecten geeft jou een indicatie waar je moet beginnen, en kan studenten inzicht geven waar ze zich bevinden en waar ze naartoe moeten.

Competenties Interesses
Cognitieve: vaardigheden om intelligentie optimaal te benutten (info opslaan, verwerken, verbinden, problemen oplossen)

Metacognitieve
: kennis over het eigen leren

Sociaal-affectieve: de motivatie, het omgaan met anderen, omgaan met gevoelens

(Psycho-)motorische
: fysieke vaardigheden, zowel grove als fijne motoriek
Interesses, passies, huidige trends die leven bij de studentengroep waaraan je lesgeeft.
Leervoorkeuren en leertempo Achtergrondkenmerken
De manier waarop studenten graag en/of goed leren (’s ochtends of ’s avonds, alleen of samen, op papier of digitaal, al doende of al luisterend, visuele schema’s of samenvattingen in woorden, van detail > overzicht of van overzicht > detail, enz.)

Leertempo: snelheid waarmee wordt geleerd
Grootste kracht = variatie in didactische aanpak.
Waar je d.m.v. onderwijs niets of weinig kunt aan veranderen (bv. afkomst, cultuur, thuistaal, socio-economische achtergrond).

Let wel: wanneer je als lector differentieert, speel je niet altijd in op één bepaalde categorie van studentenkenmerken, maar dikwijls op verschillende differentiatievragen tegelijk.

Maar niet enkel de individuele beginsituatie van een student maar ook de samenstelling van de klasgroep is hierbij belangrijk. Je moet weten hoe groot de verschillen tussen de studenten zijn om je didactiek daarop af te stemmen. Ga ook na welk affectief klimaat er heerst in de studentengroep: een positief leefklimaat bevordert het leren.

Hoe presenteer je online?

Je studenten moeten binnenkort een online presentatie geven van hun bachelorproef of andere opdracht? Je bent zelf nog zoekend naar een goede manier om je lessen online te geven of je project voor te stellen aan externen? Dan is de gids “Hoe presenteer je online?” van The Floor is Yours zeker een aanrader!

De gids is zowel beschikbaar in het Nederlands als in het Engels en biedt concrete tips rond uiteenlopende topics. Ze staan geordend in volgende thema’s:

  • Drie gouden regels voor elke online presentatie
  • De inhoud van je presentatie
  • Hoe maak je het boeiend?
  • Ga in interactie met je publiek
  • Je lichaam en stem
  • Slides: wat moet anders?
  • Welke video conferencing tool gebruik je best?
  • De techniek: webcam en geluid
  • Hoe bereid ik me best voor?

Liever een filmpje? Dan zijn de webinars interessant voor je.

Online presentaties – Deel 2 (6 mei 2020)

Online presentaties – Deel 1 (22 april 2020)

Andere relevante blogtips?

Leer je studenten stapsgewijs presenteren.

Live les geven op afstand.

Bron

Online presenteren: zo doe je het. (n.d.). The floor is yours. https://thefloorisyours.be/online/