Tips and trics om “spaced learning” te ondersteunen bij studenten

Wat is het?

Spaced learning of spaced practice is een effectieve leerstrategie voor studenten. Hierbij dient de student de kennis die hij moet verwerven op te delen in kleinere stukken en het leren te verspreiden over meerdere korte studeersessies in plaats van één groot blok.

Mooi, maar geven we in onze eigen onderwijspraktijk studenten hiertoe ook de kans? Hoe kunnen we studenten via de opbouw van onze lessen stimuleren om niet alles uit te stellen en bijgevolg alles naar het einde toe op korte termijn te moeten instuderen? Hoe kunnen we hen stimuleren om regelmatig met hun cursus aan de slag te gaan?

Waarom belangrijk?

Spaced learning is een effectieve leerstrategie, omdat het leren in korte, gespreide blokken je dwingt om telkens opnieuw de eerder geleerde stof uit je langetermijngeheugen op te halen. Hierdoor worden de geheugensporen sterker en lukt het steeds vlotter om de opgedane kennis terug boven te halen. Daarnaast studeer je wellicht ook in verschillende omstandigheden, wat beter is omdat je wat je leert associeert met de omstandigheden waarin je het leerde. Dit maakt het dan weer eenvoudiger om het te herinneren.

Spaced learning vraagt heel wat inspanningen van de student, maar ook inzet van jou als docent. Continue, hoge werkdruk is bijvoorbeeld nefast voor deze leerstrategie. Het dwingt studenten om enkel te focussen op de volgende deadline en niet vooruit te kijken naar de leerstof op langere termijn.

Hoe doen?

Onderstaande poster richt zich op studenten en geeft voor hen schematisch de studietips weer om spaced learning in de praktijk toe te passen.


Six Strategies for Effective Learning by Yana Weinstein, Megan Smith, & Oliver Caviglioli is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Based on a work at http://www.learningscientists.org.

Vermoed je dat jouw studenten een verkeerde leerstrategie hebben? Neem dan contact met de talentcoach van je opleiding. Via deze link vind je ook andere handige posters terug om te delen met je studenten. De posters rond retrieval practice en interleaving sluiten mooi aan bij de methode spaced learning.

Maar welke tips kunnen we nu meegeven aan jou als docent of naar de opleiding in het algemeen?

Als studenten leren sterk uitstellen, rest hen enkel nog de mogelijkheid om kort voor het examen alles snel te blokken, waarbij men inzet op memoriseren en niet op inzicht verwerven. Kort na het examen vergeten ze het geleerde weer. Je kan dit gedrag vermijden door studenten bijvoorbeeld korte oefentesten te geven, gespreid in de tijd, bijvoorbeeld via Leho. Let er bij het vormgeven van deze oefentesten op dat niet enkel de recentste kennis wordt getest, maar ook kennis uit eerdere lessen. Zo moedig je studenten aan om de leerstof uit eerdere lessen te herhalen. Verbind geen strikte deadlines aan deze oefentesten. Geef studenten de vrijheid om deze zelf in te vullen wanneer het voor hen zinvol is. Moedig hen hier wel af en toe toe aan.

Voorzie afwisseling in oefeningen en kleine taken. Bijvoorbeeld het schrijven van een samenvatting, het invullen van een kennistoets… Als variety the spice of life is dan geldt dat zeker ook voor leren.

Start je les met een herhaling van eerdere leerstof. Bijvoorbeeld via een quiz of korte opdracht. Ook deze concrete aanpak is een leuke manier om elke les een korte herhaling in te bouwen: “Een docent vraagt aan het einde van de les aan iedere student om een vraag met antwoord over de les te maken aan de hand van een flash card tool (bvb. Anki-cards). De docent leest deze door en corrigeert waar nodig, verwijdert dubbele. Zo verzamelt ze algauw een heleboel vragen en antwoorden. Elke les kan ze zo starten met enkele vragen uit voorgaande lessen. Studenten kunnen deze flash cards ook raadplegen wanneer ze de leerstof verwerken of op korte vrije momenten.”

Overweeg of een vorm van flipped classroom nuttig is voor jouw lessen. Hierbij bereiden studenten zich eerst thuis voor, waarna in de les diepgaander met het geleerde kan gewerkt worden.

Lessenroosters moeten er best op gericht zijn om enige tijd (minstens 2 dagen) te laten tussen verschillende les- of practicumsessies van één vak. Plan alle lesdagen ook niet volledig vol. Voorzie dus de tijd om regelmatig de leerstof te verwerken.

Tot slot is het cruciaal om het moment waarop testen en opdrachten ingepland worden af te stemmen met je collega’s. Wil je dat studenten spaced learning toepassen, dan zullen verschillende tussentijdse testen of opdrachten in één week hier niet toe bijdragen. Studenten zullen immers steeds voorrang geven aan de eerstvolgende test. Voorzie dus voldoende ademruimte.

Relevante blogtips

Instructieactiviteiten organiseren: Wat zegt breinleren?

Leer je studenten leren

Flipping the classroom

Flashcards. Ondersteun memorisatie bij je studenten.

Bron

Krischner, P.A., Neelen, M. (2017, october 31). Tips and Tricks for Spaced Learning. [Web log comment]. Retrieved from https://3starlearningexperiences.wordpress.com/2017/10/31/tips-and-tricks-for-spaced-learning/

Surma, T., Vanhoyweghen, K., Sluijsmans D., Camp, G., Muijs, D. & Kirschner, P. A. (2019). Wijze lessen: 12 bouwstenen voor effectieve didactiek. Meppel: Ten Brink Uitgevers.

The learning scientists. (n.d.). Poster translations. Retrieved from https://www.learningscientists.org/poster-translations