Formatief evalueren doet studenten leren
Wat is het?
Formatief toetsen is het geheel aan acties die je als docent kan nemen om zicht te houden op het leerproces van studenten én op basis hiervan bij te sturen. Traditioneel denken we aan tussentijdse toetsen die niet meetellen voor de eindscore. Formatief toetsen is echter meer dan dat. Formatief evalueren kan je continu doen tijdens je instructie- en leeractiviteiten door het inbouwen van:
- – Dialoog
- – Zelfreflectie (studenten denken na over hun leerproces)
- – Leerkansen
Formatief evalueren legt de focus letterlijk op het formatieve of het vormende. In tegenstelling tot summatief evalueren waar de focus ligt op het doen van een definitieve uitspraak.
Waarom belangrijk?
Formatieve evaluatie is een spiegel voor zowel student als docent.
Voor studenten geeft het informatie over de verwachtingen in de module en de manier waarop zij hieraan tegemoet komen. Deze elementen zorgen voor een heel sterk leereffect zoals je ziet in deze figuur. (zie meta-analyses van Hattie).
Ook voor docenten is dit een spiegel. Door regelmatig te polsen in welke mate de studenten de materie verwerken krijg je concrete handvaten om je eigen onderwijspraktijk vorm te geven.
Hoe doe je dit?
Formatief evalueren kan je op verschillende manieren doen:
Meer interactie in je lessen. Formatieve functie: als docent krijg je vlug inzicht in de mate waarin studenten mee zijn met de materie en je kan op basis hiervan bijsturen. Als student krijg je een idee van de verwachtingen van de docent.
Zie blogtip “Think-pair-share”
Meer oefeningen. Formatieve functie: oefeningen of testen laten studenten toe om hun eigen kennis te ‘testen’, om zicht te krijgen op de verwachtingen en om de materie actief te verwerken. Als docent kan je via online oefeningen zicht houden op de vorderingen van studenten; je kan zien wie de oefeningen maakt én in welke mate deze juist werden gemaakt. Dit geeft handvaten om het contactmoment anders in te vullen.
Peerassessment . Formatieve functie: peerassessment laat studenten toe om concreet met de beoordelingscriteria te werken. Via het beoordelen van anderen worden studenten uitgedaagd om betekenis te geven aan de beoordelingscriteria en hiermee bewust om te gaan. Dit geeft als voordeel dat ze extra feedback ontvangen van hun peers én dat ze zich bewuster worden van de verwachtingen.
Zie blogtip “peerassessment”