Header Image - TEACHER LAB
TEACHER LABOnderwijscreatie aan Howest

Infopunt voor mentoren

by Clara Heylen

Bij Howest streven we ernaar dat onze opleidingen de kwaliteit van de samenwerking met het werkveld continu bewaken (zie kwaliteitscriteria opleidingen). Om opleidingen hierin te ondersteunen, introduceren we sinds september 2024 een nieuw alternatief voor de mentorenopleiding: het infopunt voor mentoren.

Concreet wordt er gewerkt met een infopagina op Leho voor elke opleiding. Daar kan de opleiding Howestbrede documenten opnemen zoals de academische kalender, een video over het verschil graduaten/bachelors, maar ook opleidingsspecifieke documenten en tips en tricks voor mentoren bij begeleiding van studenten.

Het doel van dit infopunt is dat mentoren maximaal geïnformeerd worden over de verwachtingen, de inhoud, het programma etc. van de opleiding. Door alle informatie op één pagina te plaatsen en te centraliseren, krijgen de mentoren een helder overzicht.

Opleidingen zijn niet verplicht om het infopunt voor mentoren te implementeren, maar moeten dus wel kunnen aantonen dat ze de kwaliteit van de werkveldpartners monitoren. Het infopunt kan opleidingen hierbij dus ondersteunen door Howest-brede instrumenten te voorzien en te centraliseren.

Heeft jouw opleiding interesse om aan de slag te gaan met het infopunt?

Voor het implementeren van een mentorenopleiding bij graduaats- en bacheloropleidingen zijn er verschillende stappen en aandachtspunten die opleidingen moeten overwegen:

  1. Doelstellingen en visie op de mentorenopleiding
    • Bepaal als opleiding/cluster wat je concreet wil bereiken met de mentorenopleiding/ het infopunt voor mentoren. Is het doel om mentoren enkel te informeren over hun rol en hen te ondersteunen in hun begeleiding of wil je hen ook inhoudelijk kennis aanreiken, mogelijkheden voor samenwerking binnen werkplekleren aanbieden…?
    • Zorg voor een duidelijke visie die afgestemd is op de waarden en doelstellingen van de opleiding en de hogeschool.
  2. Bepaal welke informatie moeten worden aangeboden
    • Denk na over welke informatie jullie willen meegeven met de mentoren. Dit zijn volgende zaken:
      • Visie van de opleiding
      • Opleidingsprogramma
      • Opleidingsbrochure
      • Visie op werkplekleren (voor graduaatsopleidingen)
      • Stagedocumenten, stagehandleiding
      • Evaluatiedocumenten voor stage/ werkplekleren
      • Tips & tricks voor begeleiding en evaluatie van studenten
      • …
  3. Bepaal op welke manier dit gepresenteerd & gecommuniceerd wordt
    • Zorg ervoor dat mentoren goed geïnformeerd worden over hun rol en de verwachtingen van de opleiding.
      • Beslis op welke manier je de inhoud aan de mentoren willen presenteren. Dit kan via een Lehopagina met geïntegreerde Genially, maar andere opties zijn ook mogelijk. Zorg ervoor dat de materialen vlot toegankelijk zijn voor de mentoren. Plaats bijvoorbeeld geen documenten op de persoonlijke Onedrive van lectoren.
      • Bepaal op welke manier de informatie gecommuniceerd wordt aan de mentoren. Organiseer je een online infomoment voor aanvang van de stage & ga je dan door de materie? Of deel je de informatie via mail/persoonlijk gesprek? Dit zijn allemaal mogelijke opties.
  4. Voorzie ondersteuning op maat
    • Het is ook van belang dat er wordt nagedacht over de ondersteuning die wordt gegeven aan mentoren eens de studenten bij hen op stage/werkplekleren zijn.
      • Bepaal welke ondersteuning mentoren kunnen verwachten. VB. “hoeveel keer kom je fysiek langs?”, “zijn er online opvolgmomenten gepland?”, “Op welke manier worden mentoren gedurende deze periode begeleid?”, “hoe kunnen mentoren jullie contacteren bij vragen?”…
      • Voorzie zowel algemene als opleiding-specifieke ondersteuning voor mentoren. Denk hierbij aan extra materiaal zoals stagehandleidingen, video-instructies, of persoonlijke begeleiding door stagecoördinatoren.
  5. Terugkerende evaluatie en feedback
    • Organiseer regelmatig feedbackmomenten met de mentoren om te achterhalen wat werkt en wat beter kan in de opleiding. Dit kan via bevragingen, individuele gesprekken of werkveldcommissies.
    • Integreer de feedback in de voortdurende verbetering van het infopunt voor mentoren.

Meer informatie hierover is terug te vinden op de Sharepoint van dienst Onderwijs: Dienst Onderwijsontwikkeling – Mentorenopleiding – All Documents. Geïnteresseerd om met deze formats aan de slag te gaan? Neem dan contact op met dienst onderwijsontwikkeling via janne.verhaeghe@howest.be of clara.heylen@howest.be.

Maak je cursus lentefris

by davy.mortier@howest.be

Bij de opstart van een semester komt heel wat kijken. Het klaarzetten van je Lehocursus is ongetwijfeld een belangrijke fase in het voorbereiden van je lessen. In de lerarenopleidingen maakten de key-users naar aanleiding van het lentesemester een overzicht van de basics die je nodig hebt.

Je Leho-cursusmodule structureren

by davy.mortier@howest.be

Je bent momenteel als enthousiaste docent vast een heel aantal boeiende lesmaterialen aan het ontsluiten aan je studenten via de functie “Modules” op Leho. Daarin worden alle materialen voor je studenten netjes onder elkaar geplaatst in afzonderlijke modules. De manier waarop je de informatie ordent kan alvast ondersteuning bieden bij het verwerken ervan.

Blended leren in de praktijk: hoe zo?

by Griet.Lust@howest.be

Blended leren wordt aan Howest omschreven als ‘de doordachte combinatie tussen enerzijds fysiek en anderzijds campusleren waarbij deze combinatie gericht is op het uitlokken van flexibel leren bij de student’ (Boelens et al., 2015).

Uit de studiedag van 2021 bleek dat docenten vooral zoekende zijn naar het maken van die doordachte combinatie (i.c., hoe mix je nu online en campusleren) en het uitlokken van leren online en op de campus. In deze blogpost gaan we in op een aantal praktische instrumenten die je hierbij kunnen helpen.

Doordacht fysiek en online leren combineren

Op basis van een deskresearch (februari – maart 21) op de dienst onderwijsontwikkeling, destilleren we 8 blend modellen of 8 manieren om online leren te mixen met fysiek leren. Deze 8 modellen zijn onderling verschillend in hun verhouding fysiek-online leren en de mate waarin ze flexibiliteit toelaten.

Een overzicht van de 8 modellen vind je hier.

Leren uitlokken

Blended leren is in essentie ook activerend leren, het leren wordt uitgelokt online en fysiek. Het uitlokken van leren vertalen we als het voorzien van interactiemogelijkheden met minstens de inhoud, de peers en/of de docent. Diverse werkvormen kan je hiervoor inzetten zowel online als fysiek.

De dienst onderwijsontwikkeling selecteerde en inventariseerde 120-tal werkvormen volgens het soort leren dat ze uitlokken en de mate waarin je ze kan toepassen online versus fysiek.

Een digitaal overzicht op de diverse werkvormen vind je via deze link (link naar Pinterest)

Flexibiliteit

Educatieve technologie laat flexibiliteit in leren toe terwijl het aan de docent ook mogelijkheden geeft om het leren op te volgen (wat op zijn beurt dan weer toelaat om een doordachte mix te maken en om leren uit te lokken).

Een overzicht van de diverse tools aan Howest samen met de onderliggende tutorials vind je in onderstaand toolwiel. Het toolwiel deelt de tools op volgens het type leren dat ze ondersteunen.

Ondersteuning nodig?

Wil je met bovenstaande instrumenten aan de slag voor jouw vak? Wil je stapsgewijs en hands-on het blend design van jouw vak uittekenen? Vraag dan meer informatie aan je onderwijsaanspreekpunt of via elke.ruys@howest.be of ilse.coopman@howest.be

Lesontwerp via tool Learning Designer

by elke.ruys@howest.be

Wat is het?

Learning designer is een gratis online tool om docenten te helpen met het ontwerpen van onderwijs- en leeractiviteiten. Deze tool is ontwikkeld aan de UCL institute of education London. Niet toevallig dezelfde instelling die de ABC-methodiek voor Blended design ontwikkeld heeft en die we ook, in een aangepaste versie, aan Howest hanteren. De tool Learning Designer kan je dan ook zien als een mogelijk vervolg op de ABC-methodiek, waarbij je op een concreter niveau je lessen vormgeeft.

Via de tool plan je de volgorde van je verschillende lesactiviteiten en denk je na over de eigenschappen van je les (inhoud, klasgrootte, leerdoelen, online/offline …). Aangezien de tool een online lesontwerp creëert is het nadien ook makkelijk om dit te delen met collega’s, aanpassingen te maken… en ondersteunt dit de integratie van leertechnologieën. De tool is, net als de ABC-methodiek Blended design, gebaseerd op de zes verschillende leeractiviteiten afkomstig uit het Conversational Framework van Laurillard. Hoe meer types leeractiviteiten je integreert in je les, op hoe meer verschillende manieren studenten concepten en vaardigheden verwerken.

Waarom belangrijk?

Het grootste voordeel van Learning Designer is dat deze tool een analyse maakt van je lesontwerp. Er wordt enerzijds een taartdiagram gemaakt waarin de verdeling van de verschillende leeractiviteiten weergegeven wordt. Anderzijds wordt een analyse van de eigenschappen van je les gecreëerd: online/offline, synchroon/ asynchroon …. Op deze manier kan je gemakkelijk reflecteren over je ontwerp en is het in één oogopslag duidelijk waar er eventueel nog aanpassingen gemaakt moeten worden. Bv. Is de verhouding tussen online en live les oké? Deze analyse is dynamisch, wat dus wil zeggen dat bij iedere verandering in je ontwerp dit ook automatisch aangepast wordt.

Deze tool houdt niet alleen rekening met de leeractiviteiten die in de klas zelf gebeuren, maar brengt de volledige leerervaring in beeld. Er is dus een overzicht van de totale leertijd die een student dient te spenderen aan een bepaalde les. De tijd waarbij de lector niet aanwezig is, wordt hier dus ook in rekening gebracht. De tool maakt een optelling van de ingevulde leertijd. Op die manier kan je nagaan of je niet te veel verwacht van je studenten.

Chart Description automatically generated

Tot slot biedt het, zoals eerder vermeld, een mooi vervolg op de ABC-methodiek Blended design. Waar je in de ABC-methodiek eindigt met een overzichtelijk dashboard met globale leeractiviteiten en werkvormen per onderdeel van je OLOD, kan je hier nog een stuk concreter gaan. Wanneer komt welke werkvorm precies aan bod, voor welke concrete lesinhouden, hoeveel tijd zal het in beslag nemen…

Hoe doen?

Learning designer is een tool die zeer gebruiksvriendelijk is. Via deze link kan je meteen aan de slag gaan: https://www.ucl.ac.uk/learning-designer/home.php

Wil je toch meer informatie over hoe je deze tool gebruikt, bekijk dan zeker deze tutorial: https://howest.cloud.panopto.eu/Panopto/Pages/Viewer.aspx?id=8ea388a0-541d-469e-8d32-adf800e0e724

Op de website van UCL, oprichter van learning designer, vind je ook nog meer informatie en tutorials terug: https://blogs.ucl.ac.uk/ltu/projects/learning-designer-help/

Bron

https://www.ucl.ac.uk/learning-designer/

Deze blogpost werd opgesteld door Liezl Mullebrouck, student master Pedagogische wetenschappen: Onderwijs en vorming en stagiair aan onze dienst onderwijsontwikkeling.

Wat is differentiatie?

by stefanie.sercu@howest.be

Onze studentenpopulatie kent een grote diversiteit: studenten verschillen van elkaar in interesses, talenten, voorkennis, culturele achtergrond, denkvaardigheden, zelfredzaamheid, sociale omgang, affectieve vaardigheden, enz. Dat maakt het leerproces uniek voor elke student, maar maakt het voor jou als lector soms een pittige uitdaging om les te geven.

Volgens het model van Struyven et al. (2019) onderscheiden we volgende soorten differentiatie:

  • Externe differentiatie: differentiatie op het niveau van de onderwijsinstelling en/of opleiding(en). Hierbij komt extra onderwijskundige en praktische organisatie bij kijken (bv. aangepaste roostering, aangepaste begeleiding en evaluatie, begeleidingsdocumenten, etc.). Dergelijke vormen van differentiatie worden dus best ruim op voorhand voorbereid, in samenspraak met de opleidingsdirecteur en de dienst onderwijs. Bv. een honoursprogramma waarbij een project in samenwerking met het werkveld een of meerdere OLODs vervangt (bv. honoursprogramma in Hangar K met de opleidingen Devine, IPO en DAE).
  • Interne differentiatie: differentiatie op lesniveau door als lector proactief in te spelen op verschillen tussen studenten.
    • Inhoud: in de doelstellingen;
    • Proces: binnen de aspecten van een krachtige leeromgeving: de leerinhouden, didactische werkvormen, media/onderwijsleermiddelen, groeperingsvormen en/of opvoedingsrelatie;
    • Product: op vlak van evaluatie.

Binnen deze drie aspecten kun je gaan differentiëren op vlak van niveau (verschillen in cognitieve vaardigheden: bv. intelligentie, metacognitieve vaardigheden, leervoorkeuren), tempo (verschillen in de snelheid van verwerving en/of verwerking van leerstof) en interesses.

Interne differentiatie is dus gerelateerd aan elk onderdeel van het didactisch model van De Corte (Standaert, 2012): de beginsituatie, doelstellingen, onderwijsleeromgeving (didactische werkvormen, opvoedingsrelatie, leerinhouden, media) en evaluatie.