Evaluatiecriteria en beoordelingsschalen voor peerassessment

Evaluatiecriteria

Duidelijke evaluatiecriteria zijn voor de meeste evaluatievormen onmisbaar voor een betrouwbare en transparante evaluatie. Dit is zeker ook het geval voor diverse vormen van peerassessment. Duidelijke evaluatiecriteria zorgen ervoor dat alle studenten hetzelfde referentiekader gebruiken om elkaar te beoordelen.

De evaluatiecriteria kunnen focussen op:

  • Het eindproduct (het resultaat)
  • De afgelegde weg (proceselementen die doorgaans voor jou als begeleider moeilijk zijn om in kaart te brengen)
  • Een combinatie van beiden

In het geval van peerassessment van het groepsproces is het extra belangrijk dat je de verschillende facetten die verwacht worden bij zo’n groepsproces helder formuleert. Een criterium zoals “Kan goed samenwerken” is eerder vaag en kan verder geconcretiseerd te worden. Hieronder vind je een lijst van voorbeeldcriteria die je (deels) kan overnemen of verder kan aanpassen naar de concrete situatie van jouw opdracht.

  • Organiseert en stuurt de groep als hij voorzitter is.
  • Bereidt de vergadering voor op basis van de afspraken gemaakt tijdens de vorige vergadering.
  • Volbrengt taken efficiënt.
  • Respecteert gemaakte afspraken.
  • Geeft mening over de gewenste aanpak.
  • Is flexibel.
  • Is bereid conflicten op te lossen.
  • Neemt initiatief.
  • Volgt de normen en de waarden van de groep.

Beoordelingsschalen

Ook over de beoordelingsschaal dient zorgvuldig nagedacht te worden. Je kan per evaluatiecriterium een eenvoudige beoordelingsschaal gebruiken (bvb. zeer goed, goed, voldoende, onvoldoende, slecht). Nog krachtiger kan zijn om te werken met rubrics. Meer informatie over rubrics vind je hier.

Voor het beoordelen van het groepsproces kan het nuttig zijn om een schaal te gebruiken die de student positioneert t.a.v. de groep. Hieronder twee mogelijke werkwijzen.

Werkwijze 1:

  • Voor elk criterium in de matrix wordt een beoordeling gegeven op volgende schaal: 3 = beter dan de rest van de groep; 2 = gemiddeld van de groep; 1 = niet zo goed als de rest van de groep; 0 = geen hulp voor de groep; -1 = hinder voor de groep.
  • Indien een student een 3 krijgt, dan moet iemand anders voor hetzelfde criterium een 1 krijgen!

Werkwijze 2:

Laat studenten per criterium 10 punten verdelen over de groep. Hierdoor kunnen ze niet iedereen het maximaal aantal punten geven. Wanneer iedereen een gelijke bijdrage leverde krijgt iedereen het zelfde deel van de punten. Wanneer iemand een sterkere bijdrage levert, moet minstens 1 (meer kan ook) andere student een lagere score krijgen. Bijvoorbeeld: Student 1 leverde een sterke bijdrage op een criterium en krijgt 4 punten, studenten 2, 3 en 4 elk 2 punten. Zij leverden allen een vrijwel gelijke bijdrage.

Geschreven feedback

Laat studenten hun beoordeling van de peers ook schriftelijk toelichten. Hiermee vermijd je dat vrienden elkaar ‘indekken’. Dit maakt het ook voor jou gemakkelijker om te reconstrueren waarom een bepaalde score (al dan niet terecht) wordt toegekend. Een schriftelijke neerslag zal de beoordeling door peers ook objectiever maken, aangezien je studenten verplicht zich te baseren op feitelijke gebeurtenissen.

Selfassessment

Vul eventueel aan met een selfassessment om meer zicht te krijgen op hoe een student zichzelf inschat (bvb. in een groepsproces). Bij tegenstrijdige beoordelingen kan dit aanleiding geven om extra in dialoog te gaan.

Andere relevante blogtips

Aan de slag met peerassessment

Methoden om groepspunt te individualiseren

WebPA als instrument voor peerassessment

Canvas als instrument voor peerfeedback

Bronnen

KU Leuven, Dienst Onderwijsprofessionalisering en -ondersteuning. (n.d.). Peer assessment. https://www.kuleuven.be/samenwerking/avlnascholingen/ns1617/mapdocal29/docal29r/docal29r4

Van den Berg, I., Admiraal, W., & Pilot, A. (2005). Peer-assessment als leermiddel. Voorbeelden uit het hoger onderwijs. Universiteit Utrecht. https://www.researchgate.net/publication/27694251_Peer_assessment_als_leermiddel_Voorbeelden_uit_het_hoger_onderwijs

Van Petegem, P. (2009). Praktijkboek activerend hoger onderwijs. LannooCampus.