Betrouwbaarheid bij het evalueren van afsluitende toetsen

Wat is het?

Een antwoordmodel voor afsluitende toetsen is meer dan het opstellen van een antwoordmodel voor competentiegerichte opdrachten door de complexe realiteit waarin de competenties worden beoordeeld.

Waarom belangrijk?

Streven naar een betrouwbare beoordeling op afsluitend niveau is belangrijk. Je wil namelijk startklare professionals op bachelor niveau afleveren aan het werkveld. Het is daarom belangrijk dat je toetst in welke mate studenten in staat zijn om met een volledige autonomie, een ruime mate van initiatief en in complexe en gespecialiseerde contexten hun competenties aan te wenden.

Hoe doen?

Je zal uiteraard een antwoordmodel opmaken in lijn met de antwoordmodellen voor competentiegerichte opdrachten  maar er moet meer gebeuren. Het beoordelen van gedrag in complexe, reële en diverse situaties vereist dat je aandacht hebt voor (a) je beoordelaars en hoe je hen ondersteunt in hun beoordelingsrol en (b) de manier waarop de beoordeling wordt aangepakt.

(A) De beoordelaars. Een afsluitende toets wordt door meerdere beoordelaars beoordeeld waarvan min. 1 iemand een werkveldvertegenwoordiger is. Deze beoordelaars zijn:

– Inhoudelijk deskundig zowel op theorie als de beroepspraktijk. De beoordelaars hebben een doorleefd beeld van wat in een bepaald beroep aan kennis en vaardigheden wordt verwacht. Het is belangrijk dat beoordelaars ‘de wereld achter de criteria’ kennen.

– onafhankelijk van elkaar. Idealiter hebben de beoordelaars een andere relatie met de student. Het verdient daarom de voorkeur om de rol van begeleider en beoordelaar te scheiden, dit vermindert de kans op beoordelaarseffecten.

(B) Normvinding. Het is cruciaal dat beoordelaars een ‘gedeelde norm’ hebben van het eindniveau en de criteria ook op deze manier kunnen interpreteren. Daarom is het belangrijk dat de diverse beoordelaars de gelegenheid krijgen om hun beoordelingen uit te wisselen om een gezamenlijke interpretatie en normering te bevorderen. Dit kan je doen door:

– Een training vooraf waarin (externe) beoordelaars vertrouwd worden gemaakt met het beoordelingsmodel en de indicatoren.

– Een kalibreersessie waarbij beoordelaars hun interpretatie van de criteria uitwisselen aan de hand van concrete voorbeelden die ze zien. Een tussentijds stagebezoek bv. waarbij het functioneren van de student wordt overlopen aan de hand van de criteria is hiervan een voorbeeld. Een intervisie ‘stage’ waarbij de stagelectoren het beoordelingsmodel bespreken is een ander voorbeeld. Een overleg na de presentatie van de bachelorproef is een ander voorbeeld.  Het is nodig om min. 1 keer per afsluitende toets een kalibreersessie te houden met de betrokken beoordelaars.

Meer weten over afsluitende toetsen?

Lees er meer over in onderstaande leidraad voor kwaliteitscriterium 7: Gerealiseerd eindniveau.

Leidraad Gerealiseerd eindniveau

Kok, M. & te Lintelo, L. (onbekend). Leidraad Eindniveau. Hogeschool van Amsterdam. https://score.hva.nl/Bronnen/Leidraad%20eindniveau%202014.pdf